سوالات متداول
سپردن سرمایه به فردی به نام سبدگردان که او مسئولیت مدیریت سهام سرمایه‌گذار را بر عهده می‌گیرد و با استفاده از دانش و تجربه خود سهم‌های گوناگون را خریدوفروش می‌کند.
مطابق دستورالمل تأسیس و فعالیت سبدگردان مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار (در ابتدای دهه ۹۰ شمسی)، حداقل سرمایه لازم جهت تشکیل سبد ۱۰ میلیون تومان است. اما تشکیل سبد با این مبلغ در حال حاضر نه به نفع مشتری و نه به نفع سبدگردان است. در حال حاضر حداقل سرمایه لازم جهت تشکیل سبد نزد سبدگردان آروین یک میلیارد تومان است.
برای مبالغ کم صندوق های سرمایه گذاری ابزار مناسبی هستند که در ادامه در دست اقدام شرکت می باشند و به زودی عرضه خواهند شد.
مدت قرارداد یک سال است ولی با اتمام یک سال طرفین میتوانند آن را برای یک سال دیگر تمدید کنند و همچنین در طول مدت سبدگردانی، امکان افزایش یا کاهش سرمایه و یا فسخ قرارداد پیش از زمان اتمام قرارداد سبدگردانی نیز وجود دارد.
شرکت سبدگردان موظف است از بین مؤسسات حسابرسی مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار یکی را به‌عنوان امین سبدگردانی انتخاب کند. امین موظف است به صورت مستمر نظارت کند که مفاد قراردادهای سبدگردانی که شرکت سبدگردان با مشتریان خود منعقد کرده است، رعایت شود و در صورت مشاهده نقض موارد، موضوع را به سازمان گزارش کند و هم زمان تذکرهای لازم را جهت اصلاح به سبدگردان ارائه دهد.
شرکت سبدگردان آروین دارای مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار و تحت نظارت مستقیم این سازمان در بازار سرمایه فعالیت می‌کند. همچنین این شرکت تحت نظارت امین سبدگردانی (حسابرس معتمد رتبه الف) و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ایران نیز می‌باشد.
در شرکت سبدگردان، دارایی‌ها به کد سبدگردانی سرمایه‌گذار (PRX) خریداری شده و در تملک سرمایه‌گذار قرار دارد ولی مدیریت دارایی با شرکت سبدگردان می‌باشد.
اولین مزیت شرکت سبدگردان سرمایه‌گذاری مطابق با مطلوبیت سرمایه‌گذار است. بدین معنی است که با توجه به میزان ریسک‌پذیری افراد، برای آنها ترکیب سرمایه گذاری بینه ایجاد شده و سرمایه‌گذاری می گردد. مزیت بعدی سبدگردان این هست که منافع سرمایه گذاران و شرکت سبدگردان همسو است و هیچ تضاد منافعی بین این دو وجود ندارد. یک مزیت دیگر که می‌توان به آن اشاره کرد این است که سرمایه گذار با سپردن مدیریت منابع خود به شرکت سبدگردان از دانش تخصصی و تجارب تیم تخصصی سبدگردان بهره مند شده و لازم نیست خود دانش یا تخصصی مرتبط با حوزه سرمایه گذاری داشته باشد.
سبدگردان آروین در دوره‌های مشخصی که در قرارداد سبدگردانی ذکر شده است گزارشی از فعالیت سبدگردانی خود را طبق نظر سازمان تهیه و به هر مشتری ارائه می‌دهد.
کارمزد شرکت سبدگردان به دو قسمت کارمزد ثابت و کارمزد متغیر تقسیم میشود. کارمزد ثابت عمدتا جهت هزینه های ایجاد و زیر ساخت های مدیریت سبد در نظر گرفته میشود و عمده محل درآمد سبدگردان از محل کارمزد متغیر است که بر اساس منفعت مشترک سرمایه گذار و شرکت به عنوان مدیر سبد تعیین میگردد.
تارنمای سبدگردان امكان برقراری ارتباط با نرم‌افزار سبدگردانی و نرم‌افزار حسابداری به منظور دریافت اطلاعات مربوط به وضعیت معاملات به نام مشتری و وضعیت حساب‌های مالی وی را دارد که این اطلاعات پیوسته به‌هنگام شده که از طریق رمز عبور مخصوص در صفحه اختصاصی هر مشتری در اختیار وی قرار می‌گیرد.
لازم به ذکر است این دسترسی فقط برای مشاهده وضعیت سبد برای سرمایه‌گذار صادر میشود و سرمایه‌گذار قادر به انجام معامله در این کد نمی باشد.
بله؛ کد سبدگردانی از کد شخصی افراد کاملاً جدا بوده و فرد می‌تواند مستقل از شرکت سبدگردان در کد شخصی خود معامله کند.
خیر. بعد از انعقاد قرارداد با شرکت سبدگردان مجاز (تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار)، یک کد سبد (که با PRX شروع می‌شد) از جانب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به نام شخص تخصیص داده میشود، با این تفاوت که این‌بار مدیریت آن کد (ارائه دستورهای خرید و فروش با آن کد) در اختیار شرکت سبدگردان است. لذا مدیریت کد بورسی جدید ایجاد شده در اختیار شرکت سبدگردان است و مدیریت کد بورسی شخصی فرد همچنان در اختیار خود شخص قرار دارد و به سبدگردان ارتباطی ندارد. هر شخص (حقیقی یا حقوقی) می‌تواند تا ۳ کد سبد مجزا در هر شرکت سبدگردان اخذ نماید.
سبدگردان موظف است حساب یا حساب‌های بانكی مخصوص سبدگردانی را طبق دستورالعمل تأسیس و فعالیت سبدگردانی و با تأیید امین در یك یا چند بانك ایرانی دارای مجوز از بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران، افتتاح كند. همچنین سبدگردان موظف است تعیین نماید كه هر قرارداد سبدگردانی، مرتبط با كدام یك از حساب‌های بانكی مخصوص سبدگردانی است و مشخصات حساب‌های بانكی و قراردادهای سبدگردانی مرتبط با هر حساب بانكی را نزد امین ثبت كند.
كلیۀ وجوه مربوط به هر قرارداد سبدگردانی اعم از وجوهی كه سبدگردان از مشتری خود به منظور سبدگردانی دریافت می‌كند و وجوهی كه از محل سودهای نقدی اوراق بهادار یا سپرده‌های بانكی سبداختصاصی حاصل میشود منحصراً در حساب بانكی مربوط به همان قرارداد سبدگردانی واریز و كلیۀ پرداخت‌های مربوط به آن قرارداد سبدگردانی اعم از وجوه پرداختی به مشتری، وجوه پرداختی بابت خرید اوراق بهادار سبد اختصاصی و پرداخت هزینه‌های مربوط به سبدگردانی نیز از حساب بانكی مربوط به همان قرارداد سبدگردانی، پرداخت میشود.
سرمایه‌گذار می‌تواند مبلغ سرمایه‌گذاری خود را به حساب معرفی شده توسط سبدگردان واریز کند یا اوراق بهادار مورد ادعای خود را به سبدگردان تسلیم نماید.
هریك از طرفین قرارداد می‌تواند قرارداد را قبل از انقضای مدت فسخ كند مشروط به این‌كه این موضوع را حداقل یك ماه قبل كتباً به طرف دیگر اطلاع دهد. به هر حال تا زمان فسخ قرارداد طرفین متعهد به انجام وظایف محوله هستند.
شرکت سبد گردان آروین طبق دستور سازمان بورس و اوراق بهادار می‌تواند بر روی اوراق بهادار قابل معامله در هر یک از بورس‌ها، هرگونه اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان به جز سهام شرکت‌های سهامی خاص و واحدهای سرمایه گذاری صندوقهای سرمایه گذاری دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار مطابق با شرایط خاص سرمایه‌گذاری کند.
هم بله و هم خیر! بله از آن جهت که این امکان وجود دارد که سبدگردان کل پرتفوی مشتری را به اوراق با درآمد ثابت تخصیص دهد و لذا بازده از قبل مشخصی را برای وی به ارمغان آورد و طبیعتا از آن بازده نیز بالاتر نرود.
خیر از آن جهت که «ریسک» و «بازده» دو روی یک سکه هستند و اگر مطابق ذائقه ریسک پذیری سرمایه گذار امکان تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری و سرمایه گذاری در سهام و سایر اوراق بهادار نیز فراهم شود، در بلندمدت بازده انتظاری وی بیشترمی‌شود.
خیر، سبدگردان در زیان شریک نیست و با توجه به ضوابط سازمان بورس تضمین زیان ممنوع می‌باشد. اما با توجه اینکه منافع سبدگردان به منافع سرمایه گذار گره خورده است هیچ دلیلی وجود ندارد که برای مشتری زیان بسازد، چرا که اساساً عمده کارمزد وی نیز وابسته به کسب بازده مازاد برای سرمایه گذار است.
بله، طبق قرار داد مشتری در هر زمان که اراده کند می‌تواند با اطلاع دادن به سبدگردان، هم به مبلغ آورده خود نزد وی بیافزاید و هم می‌تواند از مبلغ آورده خود (و سود کسب‌شده طی دوره) مقداری برداشت کند.
چون آورده مشتری طی مدت قرارداد نزد سبدگردان از ابتدا تا انتهای قرارداد ثابت نیست، لذا فرمول‌های محاسباتی بازده پول-وزنی (MWRR) و زمان-وزنی (TWRR) جهت محاسبه بازده سبد تعریف شده‌اند که هر یک به‌نحوی سعی دارند اثر ورود و خروج پول را لحاظ کنند تا حقوق سرمایه گذاری به صورت کامل رعایت گردد.
بله، مشتری می‌تواند در هنگام انعقاد قرارداد با سبدگردان، تمام یا بخشی از مبلغ سبد را به‌صورت غیرنقد، مثلاً از طریق انتقال تمام یا بخشی از دارایی‌های خود در کد شخصی به کد سبد انتقال دهد. در هنگام فسخ یا پایان قرارداد نیز امکان عکس آن وجود دارد.
تفاوت سبدگردان با شرکت‌های کارگزاری دارای مجوز سبدگردانی در این است که سبدگردان اساساً از خرید و فروش مکرر (overtrading) دارایی‌ها هیچ سودی نمی‌برد و کارمزد سبدگردان وابسته به عملکرد آن در سودسازی برای مشتری است.
مچنین شرکت‌های تأمین سرمایه نیز اگر چه قانوناً مجاز به سبدگردانی اوراق بهادار هستند، اما درآمد اصلی آنها عمدتاً از محل تعهد پذیره‌نویسی و بازارگردانی است و درآمد سبدگردانی برای آنها مبلغ قابل‌اعتنایی به‌حساب نمی‌آید که به آن وابسته باشند و لذا روی آن تمرکز زیادی نمی‌کنند. این شرکت‌ها مدیریت صندوقها را نیز، عمدتاً از این جهت بر عهده می‌گیرند که با منابع آنها اوراق بهادار تعهد شده را خریداری کنند ولی شرکت های سبدگردان به صورت تخصصی به دنبال تشکیل و مدیریت پرتفوی بهینه (سهام، درآمد ثابت و...) با تمرکز بر سودآوری سرمایه گذار هستند.
خیر. نرخ کارمزد برای سبدگردان یک حد بهینه‌ای دارد و نه باید خیلی پایین و نه خیلی بالا باشد. بعضاً ممکن است برخی نهاد ها برای مشتریان حتی به رایگان نیز سبدگردانی کنند، چرا که کارمزد آنها وابسته به خرید و فروش سهم‌ها (و نه لزوماً سود مشتری) است و از این منظر یک تضاد منافع بین آنها و مشتریان وجود دارد. از طرف دیگر چنان‌چه نرخ کارمزد خیلی بالا باشد (به‌نحوی که کسب کارمزد برای سبدگردان بعید به‌نظر برسد) ممکن است بعضی سبدگردان‌ها را به پذیرش ریسک‌های فوق‌العاده زیاد و غیر معقول (جهت کسب بازده فوق‌العاده بالا) ترغیب کند که در نهایت به‌ضرر سرمایه گذار تمام شود.
سبدگردان آروین اساساً خرید و فروش دارایی‌ها را بر مبنای تحلیل بنیادی (Fundamental) انجام می‌دهد و در این راستا از هر دو متد تحلیل بالا به پایین (Top-Down Analysis) و پایین به بالا (Bottom-Up) بهره می‌گیرد. بر این مبنا، استراتژی اصلی سبدگردان آروین، خرید و نگهداری (Buy & Hold) دارایی‌هاست همچنین جهت تعیین نقاط بهینه ورود و خروج به وضعیت نموداری و تحلیل تکنیکال سهم و صنعت توجه می گردد.
صندوق نهاد مالی برای تجمیع و سرمایه‌گذاری مبالغ خرد در اوراق بهادار است. اشخاص حقیقی و حقوقی با هر مبلغ سرمایه امکان سرمایه‌گذاری در صندوق را دارند و برای هر فرد، متناسب با سرمایه‌اش، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق صادر میشود. وجوه گردآوری شده در صندوق متناسب با نصاب های ترکیب سرمایه گذاری معین شده بر اساس نوع صندوق (سهامی، درآمد ثابت، طلا، بخشی و...) در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری میشود. دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری با توجه به تعداد واحدهای تحت تملک خود در سود و زيان صندوق شريک هستند.
هدف صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک با توجه به نوع صندوق کسب بازده متناسب با ریسک برای سرمایه‌گذاران است.
سبد اختصاصی به طور ویژه برای هر سرمایه‌گذار و با نام ایشان تشکیل میشود. معاملات در سبد اختصاصی با توجه به ویژگی‌ها و اهداف شخصی سرمایه‌گذار صورت می‌گیرد و از این رو خدمتی ویژه به حساب می‌آید. از طرف دیگر مالکیت در صندوقهای سرمایه‌گذای به صورت مشاع است و هر سرمایه‌گذار با توجه به آورده‌اش در صندوق، مالکیت تعدادی از واحدهای صندوق را بدست می‌آورد. حداقل وجه لازم برای ورود به صندوق معادل قیمت خرید یک واحد از آن صندوق است. صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک به‌عنوان یک ابزار مالی نقش واسطه‌گری را در بازار سرمایه ایفا می نمایند. بدین معنا که وجوه دریافتی از سرمایه‌گذاران را در سبدی متشکل از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌نمایند. از دیگر تفاوت‌های این دو می‌توان به حجم سرمایه‌گذاری اشاره کرد؛ در شرکت‌های سبدگردان اغلب مبالغ نسبتاً بالایی برای سرمایه گذاری نیاز است اما واحد های صندوق را می‌توان با هر میزان نقدینگی خریداری کرد.
هر واحد سرمايه‌گذاري صندوق بيانگر نسبت مالكيت هر يك از سرمايه گذاران در دارايي‌هاي صندوق و درآمد ناشي از آن دارايي‌هاست. سود و زیان هر سرمایه‌گذار در هر زمان بر اساس افزایش یا کاهش ارزش هر واحد در آن زمان نسبت به ارزش روز خرید قابل محاسبه و مقایسه است.
در حال حاضر صندو‌های سرمایه‌گذاری فعال در بورس کشور تنوع نسبتا بیشتری دارند و از این رو با توجه به مندرجات امیدنامه صندوقها می توان آنها را بر اساس موضوع فعالیت صندوق، پیش‌بینی و تقسیم سود، تعداد کل واحدهای سرمایه‌گذاری، نوع استراتژی سرمایه‌گذاری و از این دست موارد بررسی و مقایسه نمود.
اما آنچه بیشتر متدوال است و با ضرورت‌های عموم سرمایه گذاران مطابقت دارد، تقسیم‌بندی صندوقهای سرمایه‌گذاری به اعتبار ترکیب نوع دارایی‌ها و قابلیت معامله واحدهای سرمایه‌گذاری است
صندوقهای سرمایه‌گذاری به اعتبار ترکیب سبد دارایی به پنج دسته در سهام (با اولویت سرمایه‌گذاری منابع در سهام)، مختلط (سرمایه‌گذاری منابع در ترکیبی از سهام و اوراق با درآمد ثابت) ، با درآمد ثابت (با اولویت سرمایه‌گذاری منابع در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت)، بخشی (با الویت سرمایه گذاری منابع در سهام یک صنعت خاص) و کالایی (با الویت سرمایه گذاری منابع در اوراق بهادار به پشتوانه یک یا چند نوع کالای معین) طبقه‌بندی می شوند.
صندوقهای سرمایه‌گذاری بر مبنای قابلیت معامله واحدها به دو دسته صندوقهای قابل معامله در بورس(ETF) و صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک (صدور و ابطالی ) تقسیم میشوند.
صندوقهای سرمایه‌گذاری این امکان را فراهم می‌آورند تا هر مقیاس از پول، ضمن دسترسی به سرمایه‌گذاری در بورس از خدمات مدیریت حرفه ای و مجرب دارایی با هزینه کمتر برخوردار شود. مدیران حرفه‌ای و مجرب در صندوقهای سرمایه‌گذاری با تشکیل سبدی از دارایی‌های متنوع برای صندوقها، مخاطرات ناشی از هیجانات بازار و نوسانات اقتصادی را کنترل نموده و اقدام به سودآوری می‌کنند. صندوق سرمایه‌گذاری با تشکیل سبد متنوعی از دارایی‌ها، نقدشوندگی منابع سرمایه‌گذاران در صندوقها را به هنگام بروز ضرورت‌های روزمره تسهیل می‌کند.
صندوق با درآمد ثابت مناسب کسانی است که پایین‌ترین حد از ریسک‌پذیری را دارند و به هیچ وجه نمی‌خواهند روی اصل سرمایه‌شان ریسک کنند. در این نوع از صندوقها طبق امیدنامه حداقل 75 درصد از کل دارایی‌های صندوق در ابزارهای با درآمد ثابت مثل سپرده بانکی و اوراق بدهی سرمایه‌گذاری میشود.
صندوق سهامی مطابق امیدنامه ملزم است حداقل 70 درصد از دارایی‌هایش را در سهام سرمایه‌گذاری کند. از همین رو انتظار می‌رود بازدهی متناسب با بازار سهام محقق کند. عملکرد صندوق سهامی معمولاً با شاخص کل بورس مقایسه میشود و صندوقی موفق است که در بلندمدت بازدهی بیشتری از شاخص کل بورس بدست آورد. طبیعتاً بازدهی صندوق سهامی می تواند نوسانات زیادی داشته باشد و از این لحاظ جزو صندوقهای با ریسک بالاتر به حساب می‌آید.
صندوق مختلط از نظر عملکرد بینابین صندوقهای سهامی و با درآمد ثابت است. مطابق امیدنامه صندوق مختلط حداقل 40 درصد و حداکثر 60 درصد از دارایی‌هایش را می‌تواند در سهام یا ابزارهای بدهی سرمایه‌گذاری کند. در نتیجه ریسک متوسطی دارد و انتظار داریم در بلندمدت بازدهی کمتر از صندوق سهامی و بیشتر از صندوق بادرآمد ثابت بدست آورد. این نوع صندوق مناسب افرادی است که می‌خواهند در بازار سهام باشند ولی مایل نیستند ریسک زیادی را متحمل شوند.
صندوق قابل معامله (ETF) در بورس یا فرابورس به صورت روزانه میان سرمایه‌گذاران خرید و فروش میشود. در واقع این صندوق مثل سهام شرکت‌های عرضه شده در بورس یا فرابورس معامله میشود. برای سرمایه‌گذاری در صندوق لازم است از طریق پنل آنلاین کارگزاری وجه را واریز و در ساعت معاملاتی بورس یا فرابورس نماد صندوق را جستجو کرده و آن را معامله کنید.
بله. قبل از هر نوع سرمایه‌گذاری در بورس ضروری است که سرمایه‌گذار در سامانه سجام ثبت نام کرده و فرآیند احراز هویت (حضوری یا آنلاین) را از قبل انجام داده باشد. یک بار ثبت نام و احراز هویت در سامانه سجام برای سرمایه‌گذاری در تمام نهادهای وابسته به سازمان بورس کفایت می‌کند و پس از آن نیاز به احراز هویت مجدد نیست.
سرمایه‌گذار با انتخاب ثبت نام از طریق فرم، باید تمامی اطلاعات مورد نظر را وارد کرده و تصویر کارت ملی و شناسنامه خود را بارگذاری و در انتها کد رهگیری دریافت می‌کند. سرمایه‌گذار در نهایت باید برای دریافت نام کاربری و احراز هویت با شرکت تماس بگیرد. پس از بررسی‌های صورت گرفته توسط شرکت و تأیید هویت سرمایه‌گذار، نام کاربری از طریق پیامک به شماره موبایل ثبت شده در سیستم هنگام ثبت نام ارسال میگردد. اما با انتخاب ثبت نام از طریق سجام، همه اطلاعات ثبتی سرمایه‌گذار در سامانه سجام، در سایت صندوق ثبت میگردد. در این نوع از ثبت نام، سرمایه‌گذار فقط ملزم به بارگذاری تصویر کارت ملی و شناسنامه خود می‌باشد. لازم به ذکر است که در این نوع از ثبت نام، سرمایه‌گذار برای دریافت نام کاربری و کلمه عبور نیازی به تماس با کارشناسان شرکت را ندارد. زیرا اطلاعات ثبت نام از طریق سامانه سجام در اختیار شرکت قرار داده میشود.
کلیه مبالغ پرداختی به سرمایه‌گذار از طرف شرکت سبدگردان آروین به شماره حسابی که سرمایه‌گذار در سیستم هنگام ثبت نام وارد کرده است، واریز میشود. امکان تغییر شماره حساب پس از ثبت نام نیز وجود دارد. ضروریست که شماره حساب به نام خود سرمایه‌گذار باشد. امکان ثبت حساب مشترک با شخص دیگر وجود ندارد.
سایت صندوق گزارش‌های مفصلی از عملکرد صندوق ارائه می‌دهد که به صورت روزانه بروز رسانی می شود.
علاوه بر این وبسایت FIPIRAN.COM (مربوط به شرکت مدیریت فناوری بورس تهران) اطلاعات مقایسه‌ای تمام صندوقهای تحت نظارت سازمان بورس را منتشر می‌کند.
خیر، حساب بانکی برای هر سرمایه گذار باید به صورت انفرادی باشد.
بله، براساس قانون مبارزه با پولشویی هر سرمایه‌گذاری که در صندوقهای سرمایه‌گذاری و سبد گردانی اختصاصی ثبت نام کرد و اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری می‌نماید، ملزم است که مبلغ سرمایه‌گذاری را از حساب بانکی خود به حساب بانک واریز کند.
کسانی که به سن قانونی نرسیده‌اند ، میتوانند کد بورسی دریافت کنند. لیکن افرادی که به سن قانونی نرسیده‌اند از طریق ولی یا قیم اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.